-
1 occupo
I āvī, ātum, āre [ ob + capio ]1) занимать, захватывать (collem, muros O; urbem viribus V); всходить, подниматься (o. currum O)2) заполнять, нагружать ( navem frumento bAfr); покрывать, застраивать ( urbem aedificiis L)iter sexaginta dierum o. Mela — тянуться на расстоянии 60 дней пути ( о Герцинском лесе)3) покрывать (pallor occupat ora, sc. Didonae V)4) захватывать, овладевать (agros C; fama occupat aurem humanam H); завладевать, схватывать, брать в плен ( regem QC); покорять ( aliquem L)5)а) приковывать, занимать, поглощать (animus occupatus aliquā re Hirt); сковывать ( sopor occupat artūs V)morbo occupatus Dig — сражённый болезнью, больнойб) настигать ( mors aliquem occupavit Ter); нападать ( aliquem gladio V)aliquem amplexu o. O — обнимать (обхватывать) кого-л.6) достигать ( portum H); стяжать, обретать ( nomen beati H); доставать, (раз)добывать ( cibum QC)7) спешить исполнить, быстро совершать (facĭnus Just; mortem manu C, Fl)pacem non dare solum, sed etiam o. QC — не только согласиться на мир, но и ухватиться за его возможность8) задерживать, сдерживать, останавливать ( profluvium sanguĭnis QC)solĭtis remediis incipientem causam o. Sen — см. causa 10.9) помещать, вкладывать, ссужать ( pecuniam alicui или apud aliquem C)o. pecuniam fenore C — отдать деньги в рост10) опережать, (пред)упреждать, предвосхищать ( ortum solis QC)diem fati o. погов. QC — кончать самоубийствомo. bellum facere L — первым начать войнуo. gratiam alicujus QC — стараться заручиться чьей-л. благосклонностьюomnia, quae dicturus sum, occupabit Sen — во всём, что бы я ни захотел сказать, он предупредит меняaliquem occupatum interimere C — убить кого л. прежде, чем он успел осуществить свой замыселnum quid vis? occupo H — что тебе? — спрашиваю я первыйII occupo, ōnis m. [ occupo I ]захватчик, похититель, вор, перен. = Mercurius (как бог воров) Pt -
2 occupare
1) завладевать, a) вооб. occupatus ager (1. 26 D. 7, 4. 1. 3 § 8 D. 41, 2. 1. 8 D. 48, 7); (1. 1 § 2 D. 43, 3. 1. 2 C. 8, 18); (1. 1 C. 10, 10. 1. 3 § 4 D. 4, 4. cf. 1. 31. D. 28, 1. 1. 68 § 1 D. 46, 1. 1. 2 pr. D. 48, 17. 1. 48 § 1 D. 49, 14. 1. 1 C. 5, 16. 1. 1 C. 7, 73. 1. 2 C. 9, 51); (1. 6 D. 41, 2. 1. 4 § 28 D. 41, 3);nep. nummis datis tutelam occupasse (1. 1 § 7 D. 1. 12. 1. 17 D. 28, 7);
somno aut morbo occupatus, сваленный (1. 1 § 1 D. 26, 8);
2) занимать, покрывать, = implere s. 1 напр. locus, quem flumen aut mare occupavit (1. 14 pr. D. 8, 6. 1. 7 pr. D. 18, 6. 1. 30 § 3 D. 41, 1. 1. 3. § 17. 1. 30 § 3 D. 41, 2); пер. si aes alienum substantiae fines occupaverit (1. 16 C. 6, 50), замещать, обнимать, tantum temporis, quantum absentia occupavit (1. 28 § 3 D. 4, 6); (1. 3 pr. D. 50, 16); (1. 22 § 1 D. 7, 8). 3) получать, напр. occ. bon. possessionem contra tab. (1. 2 pr. D. 37, 11); (1. 19 § 2 D. 35, 1. 1. 18. D. 37, 5), substituti (1. 16 § 11 D. 38, 2). 4) занимать: occ. sequentem gradum (1. 6 C. 6, 59). 5) приступать прежде к делу, раньше предъявлять иск (1. 32 D. 3, 3. 1. 14 pr. D. 9, 4); (1. 6 D. 14, 4. 1. 3 D. 14, 5. 1. 10 D. 15, l); (1. 4 D. 15, 3. 1. 11 § 21 D. 32. 1. 19 pr. D. 42, 1); (1. 9 D. 45, 1. 1. 3 § 9 D. 47, 12. 1. 4 pr. D. 48, 5. 1. 4 C. 6, 38). 6) давать кому работу,- тк. заниматься, si hereditas superveniens occupet procuratorem (1. 10 D. 3, 3. 1. 1 pr. D. 2, 12);b) особ. завладеть вещью, которая не имеет хозяина (res nullius), quod nullius est, id ratione naturali occupanti conceditur (1. 3 pr. cf. 1. 5 § 1. 4. 1. 7 § 3 D. 41, 1. 1. 1 D. 41, 7. 1. 1 § 6. 7 D. 43, 12. cp. Gai. II. 66. 69. III. 201. sq.).
circa Principem (1. 11 § 2 D. 4, 4); (1. 2 § 2 D. 38, 15. 1. 3 C. 2, 21. 1. 21 C. 10, 31).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > occupare
См. также в других словарях:
MARIUS — I. MARIUS Arviragi fil. Britannorum Rex, Pictos vicit. A. C. 70. Ei successit fil. Coylus, A. C. 93. Polyd. Virg. hist. l. 2. et 3. II. MARIUS interremptis Victorinô, Lollianô et posthumô, triduô tantum imperavit: vir quidem strenuus, ac… … Hofmann J. Lexicon universale
SYLLA — integrô nomine, Luc. Cornelius Sylla, Romanus nobilis, ex antiquâ Scipionum familia, sextus a Cornelio Rufo, qui, in bello contra Pyrrhum, ex praecipuis Romanorum ducibus fuit. Haec cum multum pristini splendoris et opulentiae amisisset, is a… … Hofmann J. Lexicon universale
surprendre — Surprendre, act. penac. Est arriver à l impourveu et de sursault sur aucun, De improuiso alicui interuenire. Terent. in Heautontimorumeno. Ainsi dit on, Il a surprins les ennemis, Hostes imprudenteis oppressit. Et d un amy qui nous arrive sans… … Thresor de la langue françoyse